Maurits Cornelis Escher 18 Haziran 1898 yılında Hollanda Leeuwarden’de dünyaya geldi. M. C. Escher ailesinin de etkisi ile mimar olmaya karar verdikten sonra girdiği tarih, örgüt kuramı, muhasebe ve politik ekonomi sınavlarında başarısız olunca ailesinin isteğini yerine getiremedi ancak 1917 yılında ailesiyle birlikte Oosterbeek’e taşınan Escher; Delft’deki Yüksek Teknik Okul’a gitme şansı buldu. Sağlığının bozulması ile okula devam edemeyip çizimlerine ve ahşap baskı tekniğine ağırlık veren Escher bu konuda; ilk eğitimlerini aldığı R. N. Ronald Holst’dan etkilendiğini dile getiriyor:
“Ahşap yontularla uğraşmamı şiddetle tavsiye etmişti ve vakit geçirmeden onun tavsiyelerine uydum… Muhteşem bir çalışma olmasına rağmen linolyum (linoleum) ile çalışmaktan çok daha zordu.”
1920 yılında Harlem Mimari ve Dekoratif Sanatlar Yüksek Okulu’na giren Escher bu kez babasının, mimar olması konusundaki dileğini yerine getirmek istiyordu. Okulda grafik öğretmeni Samuel Jeressum de Mesquita ile tanıştı ve bu tanışma onun gelecekteki grafiksel çalışmaları için bir dönüm noktası olan grafik eğitim programına katılmasını sağladı. De Mesquita, bildiği bütün grafik baskı tekniklerini Escher’e öğretti, çalışması için mekân sağladı ve yeteneklerinin gelişmesi için elinden geldiğince onu destekledi. Daha bu dönemde alışılmamış bir perspektif kullanan Escher, bitkileri, hayvanları ve böcekleri de konu aldı. Üstelik yaptığı çalışmalar ileride yapacağı çalışmaların taslağını oluşturacaktı.
1922 yılında seyahate çıkan Escher Nisan – Haziran ayları arasından İtalya’nın kuzeyini Eylül – Kasım ayları arasında ise İspanya’yı gezmiştir. İspanya gezisi sırasında 14. yüzyılda inşa edilen Elhamra (Alhambra) Sarayı’nı görmüş ve girift bir mimarisi olan sarayın etkisinde kalmıştır.
Escher’in ilgisini manzara çalışmalarından, görüşe ve düşünceye ait mekânsal çalışmalara ve “mental tasvir”e kaydıran en büyük etken Akdeniz gezisi olmuştu. 1936 yılında Granada – Elhamra (Alhambra) Sarayı’nı ikinci kez ziyaret eden Escher, İslam mimarisinin abartılı yer duvar mozaiklerinde bulunan iç içe geçen (interlocking) formların düz bir zemin üzerindeki durumları ve renlerin yeni yaklaşımlarla kullanımı, onun yeni çalışmalarına ilham kaynağı oldu.
Elhamra Sarayı'ndan esinlenerek çizdiği motiflerden
Escher, düzlemin düzenli bölümlendirilmesine olan ilgisinin ardından 2 boyutlu düzlemde sonsuzluğa doğru devam ediş düşüncesi temelinde çalışmalar yapmaya yönelmişti. Bir tür kapalı döngü konsepti olan çalışmalarında kariyerinde ilerlemeler görülmüş ve bu Escher’e kariyer dışında kendine güven sağlamıştı.
BAHAR ÖZLEM ERGEL
